ჯემალა

ჩემს მობილურზე ზარი გაისმა, გავაგონე: “დედამიწისათვის უმნიშვნელოვანესი საკითხების განხილვის გამო ხვალ ჩვენი ლოჟა იკრიბება ჩვეულ ადგილას დილის 3 საათზე უნდა იყოთ. Gulfstream G650 გამოგზავნილია. “უკვე ვიცი, ვიქნები”. მყისიერად გაწყდა კავშირი და  ვეღარ მოვასწარი თქმა, რომ არ შეწუხდნენ, არ მჭირდება მათი ტრანსპორტი, რადგანაც ჩემმა მეგობარმა უნდა წამიყვანოს. ერთი დღით ადრე ქუჩაში ლამაზი ქალი შემხვდა, გამიღიმა. გვერდით გავიხედე, ალბათ სხვას უღიმის-თქო, მაგრამ ხელი გამომიწოდა და კონვერტი გადმომცა. კონვერტის გახსნისას ცოტა გული ამიძგერდა, რადგანაც ყნოსვით მივხვდი ვისგან იქნებოდა. “ზეგ მოვალთ, ბეჭედი გექნება სადღაც მიგდებული და მოძებნე, უნდა გეკეთოს”. უკან გავიხედე და ის ლამაზი ქალი აღარსად ჩანდა, თითქოს მიწას ჩაეყლაპა. კალიგრაფიით მივხვდი, რომ წერილი ჩემი მეგობრისაგან იყო.

ისინი მაინც განსხვავებულად წერენ.

ჩემმა მეზობელმა მეწაღე გარიკამ რომ იცოდეს, ხვალ მე დედამიწის უძლიერეს ხალხს ვხვდები, ალბათ თვალები სათვალითურთ შუბლზე აუვა. ჭადრაკს ვთამაშობთ ზოგჯერ ეზოში, იტალიურ ეზოში ვცხოვრობ. მე ჭადრაკს კარგად რომ ვთამაშობ, გასაკვირი არაა, მაგრამ ეგ შობელ ძაღლიც არ ჩამომივარდება. რატომაა ეს გასაკვირი, იცით? მე ბავშვობიდან განსაკუთრებული ნიჭით გამოვირჩეოდი, მათემატიკა მიყვარდა ძალიან, მშობლებს ჭადრაკის წრეზეც დავყავდი. ამ გარიკამ კი სკოლა ძლივს დაამთავრა, ჭადრაკიც ჩემთან თამამშით ისწავლა. ისე კარგი მეწაღეა, დღემდე მუშაობს. მეც კარგი ინჟინერი ვიყავი, მაგრამ აღარ ვმუშაობ, პენსიონერი ვარ. ჩემი მშობლების იმედები ვერ გავამართლე, რომლებიც ჩემგან მსოფლიო დონის წარმატებას ელოდნენ. მაგრამ ჩვეულებრივ კარგ ინჟინერ-გამომგონებლად ვითვლებოდი, სულ რაღაცას კი ვაკეთებდი და მეგონა, რომ დღეს თუ არა ხვალ რაღაც განსაკუთრებულს გავაკეთებდი, მაგრამ ისე მალე გამექცა დრო, რომ ვერ დავეწიე.

ვიცი, ყველას გაგიჩდათ შეკითხვა, მაშინ რატომ მიმიწვიეს დედამიწის უძლიერს ხალხთა შეხვედრაზე. თქვენ გეტყვით, ნაცნობებს ვერ ვეუბნები, ყველა გიჟად ჩამთვლის, ისედაც ალმაცერად მიყურებენ. თქვენ იმიტომ გეტყვით, რომ ჩემი სახელიც კი არ იცით. მოდით დავირქმევ ჯემალის. გამარჯობა, მე ჯემალი ვარ და უცხოპლანეტელებთან ვმეგობრობ.

როგორ დავმეგობრდით? იმ ღამეს, სამასახურიდან რომ დამითხოვეს და ძალიან ვინერვიულე, როგორც იქნა ჩამეძინა და ნახევრად ძილბურანში ვიყავი, რომ ჩამესმა: “ჩვენთან მეგობრობა გინდა?” რა ენაზე იყო ნათქვამი ვერ გავიგე, მაგრამ შინაარს მივხვდი. იმასაც მივხვდი, რომ უბრალო ადამიანები არ მეკითხებოდნენ, უცხოპლანეტელები იყვნენ. თავიდან შემეშინდა, მინდოდა უარი მეთქვა, მაგრამ ძალიან ცნობისმოყვარე ვარ, თან ოჯახი მე არ მყავს, არც მეგობრები, გარიკასთან ჭადრაკის თამაშს თუ არ ჩავთვლით, და ამიტომ შიშით, მაგრამ დავთანხმდი მეგობრობაზე.

ამის შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა ჩემ  ყოფასა და ცნობიერებაში.  მეგობრობა ორმაგ სასარგებლო ურთიერთობას ნიშნავს. რა თქმა უნდა მივეცი უფლება შეესწავლათ ჩემი ორგანიზმი, განსაკუთრებით ჩემი ტვინი აინტერესებდათ. შენ ამაში რამდენი გინდაო, მკითხა იმ ერთმა, რომელიც ჩემთან მეგობრობაზე იყო მომაგრებული. ვერ გავიგე და ვკითხე, რა რამდენი-თქო. გემრიელად ჩაიცინა. ამას იმით მივხვდი, რომ თვალები გემრიელად ჩაეჭუტა. ფულიო, მომიგო. ფული რად მინდა-თქო, საჭმელს ძაან ცოტას ვჭამ, ჩასაცმელი, ახალგაზრდობიდან რაც მაქვს, ახლაც მეტევა, არ მჭირდება, სუფრებს მე არ ვშლი, მეგობრები არ მყავს, მოგზაურობაც კი არ მიყვარს, უფრო ზუსტად ჩემი აიპედითაც კარგად ვმოგზაურობ, სადაც მინდა, გადასახადების გადახდას ჩემითაც ვახერხებ , და საერთოდ, მივუგე დამარცვლით, ფულზე ხელის მოკიდებაც კი მეზარება, იმდენად დამიკრობებულია.

ამის შემდეგ შემიცვალეს მეგობრობაზე მომაგრებული პირი და თავად ყველაზე უფროსი დამიმეგობრდა. რაღაც ხომ გინდაო და არ დავუმალე, მინდა-თქო. ლამაზი ახალგაზრდა ქალიო, გამეხუმრა ალბათ ჩემი ასაკის გათვალისწინებით და ამიტომ არ ვუპასუხე. რამე ახალი ნიჭები მინდა-თქო. ხოდა, ამოღერღე კონკრეტულად რაო. ისე, ეს უფროსები ყველგან რომ უხეშები არიან. მაგალითად, ვიოლინოზე მინდა ვუკრავდე, ვიოლინოს ხმას რომ გავიგონებ პროფესიონალის ხელში, ისეთ ემოციებში ვვარდები, არადა სმენა არ მაქვს. იქნება, მიპასუხა და კითხვა გააგრძელა: “სულ ესაა? ყველა სურვილის ასრულება შემიძლია” ჩავახველე, მომერიდა ამის თქმა, მაგრამ მაინც ვუთხარი, გარიკამ არ მინდა ჭადრაკში რომ მომიგოს. კიდე, ძალიან მინდა ვხატავდე. მამაჩემის საღებავების სუნი ძალიან მომწონდა. მამა თვითნასწავლი მხატვარი იყო და ვატყობდი, რომ ყველაზე მეტ სიამოვნებას ხატვაში პოულობდა. ენები მინდა რომ ვიცოდე. სულ ესაა, რაც ახლა მახსენდება, დანარჩნს, რომ გამახსნდება მაშინ გეტყვი.” თქვენ გამოგიტყდებით, ეს ჩემი მეგობარი რადგანაც ძლევამოსილია, ამიტომ ველაპარაკები შენობით, თორემ ისე შენობით ლაპარაკი არ შემიძლია. გარიკამ მკითხა ზუსტად სამსახურიდან დათხოვის დღეს, ჯემალა-ჯან, რამდენი წელი უნდა ვითამაშოთ ჭადრაკი და რამდენი ხელი უნდა მოგიგო, რომ შენობით დალაპარაკების ღირსი გახდეო. ხო და, ერთი ხელიც ვეღარ მომიგო იმ დღის შემდეგ.

უცხოპლანეტელებიც ჯემალას მეძახიან, რადგანაც, როდესაც მკითხეს, როგორ მოგმართოთ, რა გქვიაო, დაბნეული ვიყავი და თავად ვუთხარი, ჯემალას მეძახიან-თქო.

მოკლედ, ძალიან შეიცვალა ჩემი ცხოვრება: ბედნიერი ვარ. დამავიწყდა, ჩემმა მეგობარმა ჩემგან საჩუქრად მუდმივი ბედნიერების შეგრძნება გექნებაო. მაგრამ ეს სულ ბედნიერად ყოფნაც რა დამღლელი ყოფილა, ბედნიერება თურმე მალე ხუნდება და უაზრობაში გადადის. მაგრამ როდესაც ვიოლინოზე ვუკრავ, ვხატავ ან გარიკას ვუგებ ჭადრაკში, აზრი ბრუნდება და ვგრძნობ რომ ჯერ კიდევ ვარსებობ. სხვადასხვა ენებზე ვუყურებ დოკუმენტურებს და ბევრ საინტერესო რაღაცეებს ვსწავლობ. ალბათ ვინმემ თქვა ჩემამდე და გავიმეორებ, რომ ადამიანი იმ მომენტამდეა ცოცხალი, ვიდრე ახლის სწავლა აინტერესებს. არადა, რამდენ ახალგაზრდა ლეშს ვხვდები ქუჩაში დაყუდებულებს.

ბევრ რამეს, რაც მე არ მეხება, ვერ გეტყვით, კონფიდეციალურობა ყოველთვის უნდა დაიცვას ადამიანმა, ისედაც ბევრი ვისაუბრე არამიზნობრივად. 

მოდით მთავარზე მოგიყვებით: რა მოხდა ლოჟის შეკრებაზე. ვიცი ახლა თქვენ გაინტერესებთ, სად მივედით, როგორ შევედით, როგორი ბეჭედი გვიკეთია და ა. შ., მაგრამ ასეთ დეტალებზე ვერ ვისაუბრებ, საინტერესოც არ მგონია. მოკლედ ერთერთი პირველები მივედით ჩემი მეგობარი და მე, მასთან გადაადგილებისას დრო არ მჭირდება -მყისიერად იქ ვარ, სადაც მოვისუევებთ, უფრო ზუსტად, სადაც ის მოისურვებს. 

ადრე მივედით-თქო, მაგრამ ბილი უკვე იქ დაგვხდა. სხდომის დაწყების დრო ახლოვდებოდა და ჩემმა მეგობარმა გაიხუმრა: “ ეს ილონი რას იგვიანებს, როგორც ვიცი ჯერ მარსზე არ გადასახლებულა და არც ქართველია, თუ გამოუძებნეს ქართველებმა უკვე ნათესაური კავშირი.” თქვა და მე გადმომხედა, აშკარად დადებითადაა ჩემს მიმართ განწყობილი, მაგრამ რომ არ წამკბინოს არ შეუძლია. არ ვაქცევ ყურადღებას, ვითომ არ მესმის. ზუსტად თავის დროზე ყველა უძლიერესი ამა ქვეყნისა შეიკრიბა და სხდომაც დაიწყო. მყისვე დავაფიქსირე, რომ რუსეთის წარმომადგენელი არავინ იყო, მაგრამ რა საჭიროა, თავიანთი ერთი-ორი აგენტი სხვა ქვეყნიდან ეყოლებოდათ შემოგზავნილი. საქართველოდან მხოლოდ მე ვიყავი. ჩემმა მეგობარმა დაიწყო: “ ეს უბრალო შეხვედრა არაა, ეს ის მნიშვნელოვანი შეკრებაა, რომელსაც ყოველი საუკუნის პირველ ათწლეულებში ვმართავთ და ეხება, დედამიწის პოპულაციის განახლებასა და გაჯანსაღებას, ანუ მიკობ-მოკიბვის გარეშე რომ ვთქვათ, მოსახლეობის რაოდენობის შემცირებას. ამისათვის გვაქვს ომები, პანდემიები. უკვე ომი საშიშია, განა ის გვინდა, რომ სიცოცხლე დედამიწაზე გადაშენდეს, უბრალოდ შემცირდეს. ჩინელებს გადახედა: “აბა, რა ხდება ვუჰანში. როგორ მიდის ჩვენს მიერ ჩამოტანილ ვირუსზე მუშაობა?” მერე თავადვე გააჩერა პასუხი ამ კითხვაზე, გაბრაზებულმა გადმოგვხედა ყველას და გაარძელა: “რა ფერი ადევს ამ თქვენ მოსახლეობას? როგორ გადაგიფერკმთალებიათ ჯერ კიდევ ერთი საუკუნის წინ ღვჟღვჟა ლოყებიანი მოსახლეობა! ეს რა არი რომ ყველა, თითქმის ყველა ვითომ განვითარებულ სახელმწიფოებში ქალაქს გაქცეულა. დედამიწელებო, მიწას დამუშავება უნდა და ჯანსაღ მოსავალს მოყვანა. და საერთოდ რა სუნი დგას და რა ჰაერს სუნთქავთ. ხომ ხედავთ, აერწინაღით ვართ მოსული.” 

ცოტა ხნით სიჩუმე ჩამოვარდა, მერე გააგრძელა: “უკმაყოფილო ვარ თქვენი მუშაობით, კვლევები ნელა მიდის. ყველაფერს ჩვენ ხომ არ გავაკეთებთ?  მარტო თქვენთან კი არაა სიცოცხლე, უამრავი პლანეტა გვაქვს მისახედი. მაგრამ რაღაც კვლევები ამ ვირუსზე ჩვენც ჩავატარეთ. ცნობისათვის, ეს ვირუსი ყველაზე მეტად დააზიანებს იმ ტერიტორიებს, სადაც თალასემიაა გავრცელებული, იტალია საბერძნეთი, თურქეთი, ჩინეთი. ხო, როგორც ვიცი თქვენთან”, ჩინელების რამოდენიმეკაციან დელეგაციას გადახედა, “თალასემია სამხრეთით იყო გავრცელებული, მაგრამ წამოვწიეთ ჩრდილოეთისაკენ და ახლა ქვეყნის შუაგულში უფროა, სადაც ვუჰანი და ხუანკანი მდებარეობს.” ამის მოსმენაზე არ ვიცი გავბრაზდი თუ შევშინდი და ვუთხარი: “მოიცა-მოიცა-მოიცა, თალასემია მეც მაქვს.” გადმომხედა: “შენ არც იცოდი, ვიდრე ჩვენ არ გეტყოდით, უსიმპტომო თუ მაინორი გაქვს. ეგ ფორმაა თქვენ ქვეყანაში გავრცელებული. კარგი ფეხებიდან მოცვეთილი ფორმა გაქვს, მალარიაც კი ვერაფერს გაკლებს და ამ ახალმა ვირუსმა რა უნდა დაგაკლოს ამ შენ ან შენ ქვეყენას. თან ისეთი მცირერიცხოვანი ხართ, თქვენი გაჩხირვა რა საჭიროა, უმცირესი მსხვერპლით გამოძვრებით. მაგათმა იკითხონ გვერდით, ვინც გიზის, ერთერთი პირველები არიან თალასემიის რთული ფორმების რაოდენობით.” დავჯექი და მორცხვად დავხარე თავი, გვერდით იტალიის წარმომადგენელი მეჯდა. 

“ოჰ, ჯემალა, რომ არ გამაწყვეტინო, არ შეიძლება. სად ვიყავი?”- ვერ გავიგე ჩვენ გვკითხა თუ საკუთარ თავს. 

მალევე გააგრძელა: “ესე იგი COVID-19-ს არქმევთ, არა? ნუ “19” შეცდომაში შეყვანაა, მაგრამ თქვენ მოსახლეობას სიმართლე რაში ჭირდება? მოკლედ, მოგაცილებთ ასაკიანებს.” ამას რომ ამბობდა მე გადმომხედა და გააგრძელა. “ჯემალამ რომ არ გამაწყვეტინოს ახლა საუბარი, თავადვე დავამატებ, ყველა ასაკიანს კი არა, მხოლოდ დასნეულებულებს. ასე რომ, ჯემალა ძმაო, შენ ნუ გეშინია ტახივით ხარ. ასევე იმ ახალგაზრდებს, ვისაც ქრონიკული დაავადებები ჭირთ, მოგიმრავლდათ ასეთები, მაგრამ თქვენივე ბრალია - უსაქმურობით შესვით ბევრი წამალზე. თუ ახალგაზრდა გადარჩება, მაგრამ რთული ფორმით ექნება ეს ვირუსი, განაყოფიერების უნარს დაკარგავს. ჯანმრთელი შთამომავლობა გჭირდებათ. როგორც არ უნდა ჩაიკეტოს მოსახლეობა, მაინც ყველას შეხვდება, ისე ადვილადაა გადამდები, მაგრამ ბევრი ვერც კი გაიგებს რომ ქონდა, ანუ ჯანმრთელები არიან და უნდა გამრავლდნენ. ჯერ ხალხის საკმაო რაოდენობაა საჭიროა დედამიწაზე.” მერე ბილს მიუბრუნდა, რაღაც ნელა მიდის შენთვის ჩაბარებული ტექნოლოგიების განვითარება. ვერ ვხედავ PC-დან QC -ზე სწრაფად გადასვლის  პერსპექტივას. ხომ არ დაბერდი, ახალგაზრდით ხომ არ ჩაგანაცვლო? არაფრის მქონედან მილიარდელობამდე გზაა რთული, თორემ პირიქით ბომჟად გადაქცევა რა პრობლემააო. “მე ჩამოვცილდი მაგ საქმიანობას, რადგანაც სახიფათო მეჩვენება, “ წაილუღლუღა ბილმა. თითქოს მისი ნათქვამი არ გაუგონია ისე განაგრძო ჩემმა მეგობარმა: “5G-ს სიჩქარე არ მომწონს. ცოტა ხანში გამოუსადეგარი იქნება. რატომ იდება ამ პროექტში ამდენი ფული და რატომაა მის მიმართ ასეთი დაინტერესება. ნუთუ ამ დონეზეც ფიქრობთ ფულის გათეთრებაზე? თუ ჩვენთან შეუთანხმებლად რაიმე ჩაიფიქრეთ? გავარკვევთ. კარგით, დავუბრუნდეთ კორონას. მართალია სახლებში გამოკეტვა არაფერს უშველის, მაგრამ გამოკეტეთ ხალხი, იქნებ გასუფთავდეს ჰაერი, ოზონის შრესაც პრობლემები აქვს და დააჩქარეთ ენერგიის ახალ წყაროზე გადასვლა. ამხელა სიმდიდრე მზე გაქვთ და თქვენ გაზსა და ნავთობს რატომ იყენებთ? განათლების კუთხით ათასწლეულების წინ არსებულ დონეზე ხართ, რა სკოლები და უნივერსიტეტები შემოიტოვეთ, გადადით დისტანციურ სწავლებაზე. საუკეთესო პედაგოგები რომ მაქსიმალურად ყველა დაინტერესებულისათვის ხელმისაწვდომი იყოს. კორონა იმედია დაგეხმარებათ ამაში. ისე ერთმა ჩვენმა მეცნიერმა ერთი საინტერესო ჰიპოთეზა გამოთქვა და შეისწავლეთ, კორონა ვირუს გადატანილის იმუნური სისტემა ისე ხომ არ ძლიერდება, რომ ორგანიზმი უფრო მდგრადი ხდება სიმსივნური დაავადებების მიმართ. ნობელის პრემიის ლაურეატები აქ ხართ და ცოტა ამუშავდით. ამ პრემიის მიღებით  უნდა იწყებოდეს თქვენი რეალური სამეცნიერო წინსვლა და არა პირიქით.” 

დღეს ეტყობა მართლაც ცუდ ხასიათზეა. ყველას ჯორავს, გავიფიქრე. 

“მოკლედ, ამდენი დრო არ მაქვს დავალება ზოგადად მიღებული გაქვთ. კონკრეტულ დავალებას თითოელს ჩემი ასისტენტები გადმოგიგზავნიან. აბა თქვენ იცით!”

ერთ-ერთი ქვეყნის წარმომადგენელმა ხელი აწია და იკითხა:”რუსეთი როდემდე უნდა დაფარფაშებდეს ასე.” მე არ ვიყავი, ჩემმა ქვეყანამ ამ კუთხით (მოიცათ, რა სიტყვა ვთქვა? ხო გამახსენდა) ჩაისვარა. 

ჩემმა მეგობარმა დაკვირვებით შეხედა კითხვის დამსმელს და მერე დაბეჯითებით უპასუხა: “ცოტა მოითმინეთ, რუსეთი მალე თავად მოინელებს საკუთარ თავს.”.

“ხო, მართლა, არ დამავიწყდეს, თქვენთვის დამცავი აცრა მაქვს ჩამოტანილი, და ყველა აქ მყოფთ შეგიძლიათ გაიკეთოთ. 

მხოლოდ მე ვთქვი უარი. მეც თქვენთან ერთად ვარ, ხალხო, თუ გადასარჩენი ვარ, გადავრჩები, ხოლო თუ არა, ესე იგი ასე იყო საჭირო. 

“ძაან ჯიუტი ხარ, ჯემალა. წამო, მიგიყვან სახლამდე. დანარჩენი ამათ ითათბირონ.”

სახლში ვარ. ვცდილობ არ გამოვიდე გარეთ. თქვენც გირჩევთ: დარჩით სახლში!

გიმაიო

08/04/2020